_edited.png)
Ortaklığın giderilmesi davası, paylı mülkiyete tabi taşınır veya taşınmaz malların paydaşlar arasında paylaşılmasını sağlamak amacıyla açılan bir dava türüdür. Ancak, Türk Medeni Kanunu ve diğer özel kanunlar çerçevesinde belirli durumlarda bu dava açılamaz. İşte ortaklığın giderilmesi davasının açılamayacağı durumlar :
1. Uygun Olmayan Zaman
Türk Medeni Kanunu’nun 698. maddesi uyarınca, paydaşlardan biri, diğer paydaşları zarara uğratacak şekilde uygunsuz bir zamanda ortaklığın giderilmesini talep edemez. Yargıtay içtihatlarına göre, taşınmazın belediyeye kiralanması veya imar çalışmaları gibi durumlar uygun olmayan zaman kapsamında değerlendirilebilir.
2. Hukuki İşlemle Kısıtlama
Türk Medeni Kanunu’nun 698. maddesi, ortaklığın giderilmesi hakkının hukuki işlemlerle en fazla 10 yıllığına sınırlandırılabileceğini düzenlemektedir. Paydaşlar kendi aralarında sözleşme yaparak, ortaklığın sona erdirilmesini belirli bir süre boyunca yasaklayabilirler. Ancak, bu süre 10 yılı aşamaz ve bu sürenin dolması halinde ortaklığın giderilmesi talep edilebilir.
3. Kamulaştırma Nedeniyle Ortaklığın Giderilememesi
Kamulaştırma işlemi kesinleşmişse, ilgili taşınmazın ortaklığı giderilemez. Kamulaştırma işlemiyle taşınmaz, doğrudan kamulaştırmayı yapan idarenin mülkiyetine geçtiğinden, ortaklığın giderilmesi için dava açılması hukuken mümkün değildir. Yargıtay kararlarına göre, taşınmazın tapu kaydında kamulaştırma şerhi bulunuyorsa, bu durum ortaklığın giderilmesine engel teşkil eder.
4. Kat Mülkiyetine Tabi Taşınmazlarda Ortaklığın Giderilememesi
Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 7. maddesi, kat mülkiyetine veya kat irtifakına tabi olan taşınmazlarda ortaklığın giderilemeyeceğini hükme bağlamaktadır. Ancak, kat mülkiyetine tabi bağımsız bölümler paylı mülkiyete tabiyse, bu bağımsız bölümler için ortaklığın giderilmesi talep edilebilir.
5. Paylı Mülkiyete Tabi Malın Belirli Bir Amaca Özgülenmiş Olması
Eğer bir taşınmaz sürekli bir amaca özgülenmişse (örneğin, sosyal tesis alanı veya kooperatif ortak kullanımı için tahsis edilmişse), ortaklığın giderilmesi talep edilemez. Paydaşlar arasında belirli bir amaç birliği olması ve bu amacın sürekli olması gerekmektedir.
6. Aile Konutu Şerhi Bulunan Taşınmazlar
Türk Medeni Kanunu’nun 194. maddesine göre, bir taşınmaz aile konutu olarak belirlenmiş ve tapuya şerh konulmuşsa, bu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açılamaz. Yargıtay, aile konutu şerhi bulunan taşınmazlarda ortaklığın giderilemeyeceği yönünde kararlar vermektedir.
7. Rızaen Taksim Yapılmış Taşınmazlar
Paydaşlar kendi aralarında taşınmazı fiilen bölüşmüş ve kullanım alanlarını belirlemişse, ortaklığın giderilmesi davası açılması mümkün olmayabilir. Ancak, noter onaylı bir rızaen taksim sözleşmesi yoksa, Yargıtay kararlarına göre fiili taksim ortaklığın giderilmesine engel teşkil etmemektedir.
8. 775 Sayılı Gecekondu Kanunu Kapsamındaki Taşınmazlar
775 Sayılı Gecekondu Kanunu’nun 34. maddesine göre, belediyeler tarafından tahsis edilen arsa ve yapılar, tahsis tarihinden itibaren 10 yıl boyunca ortaklığın giderilmesi davasına konu edilemez.
9. Aynı Konuda Kesin Hüküm Bulunması
Eğer aynı taşınmaz için daha önce ortaklığın giderilmesi davası açılmış ve kesinleşmiş bir karar varsa, yeni bir ortaklığın giderilmesi davası açılamaz. Ancak, önceki davada taraflar farklıysa, yeni bir dava açılması mümkün olabilir.
Bu sebepler, ortaklığın giderilmesi davasının belirli hukuki çerçeveler içinde sınırlı olduğunu göstermektedir. Davanın açılabilirliği, taşınmazın niteliği, hukuki statüsü ve paydaşların hakları göz önünde bulundurularak değerlendirilmelidir.
Uzman Arabulucu
İnegöl Avukat Doğan Can DOĞAN
Randevu: 0553 343 64 91
留言