_edited.png)
Miras hukuku, özellikle geriye dönük miras hakkı konusu, mirasçıların geçmişteki haklarını korumak ve adil bir miras paylaşımı sağlamak açısından büyük önem taşır. Bu yazıda, geriye dönük miras hakkı nedir, nasıl kullanılır ve miras davaları süreçleri hakkında detaylı bilgiler bulacaksınız.
Geriye Dönük Miras Hakkı Nedir?
Geriye dönük miras hakkı, miras bırakan kişinin sağlığında yaptığı tasarrufların, mirasçıların haklarını ihlal ettiği durumlarda gündeme gelen bir hukuki kavramdır. Bu hak, mirasçıların saklı paylarını korumak ve miras bırakanın yaptığı adaletsiz tasarrufları geri almak amacıyla kullanılır.
Geriye dönük miras hakkı kapsamında mirasçılar:
Saklı pay sınırlarını aşan tasarrufların iptalini talep edebilirler.
Miras bırakanın sağlığında yaptığı karşılıksız veya eşitsiz tasarrufların terekeye iadesini isteyebilirler.
Geriye dönük kira bedeli almak için ecrimisil davası açabilirler.
Geriye Dönük Miras Davası Türleri
Geriye dönük miras davaları, mirasçıların haklarını korumak amacıyla açılan özel dava türleridir. Bu davalar üç farklı şekilde ortaya çıkabilir:
1. Tenkis Davası
Miras bırakanın sağlığında yaptığı tasarruflar, mirasçıların saklı paylarını ihlal ediyorsa, mirasçılar bu tasarrufların iptalini talep etmek için tenkis davası açabilirler. Bu dava, mirasçıların saklı paylarını koruma amacı taşır.
2. Denkleştirme Davası
Miras bırakanın sağlığında diğer mirasçılara yaptığı eşitsiz veya karşılıksız kazandırmaların terekeye iadesini talep etmek için denkleştirme davası açılabilir. Bu dava, miras paylarının adil bir şekilde hesaplanmasını sağlar.
3. Ecrimisil Davası
Miras bırakanın terekesinde bulunan bir taşınmazın, bazı mirasçılar tarafından kullanılması veya kiraya verilmesi durumunda, diğer mirasçılar ecrimisil davası açarak geriye dönük kira bedeli talep edebilirler.
Geriye Dönük Miras Davası Nasıl Açılır?
Geriye dönük miras davası açmak için, davanın türüne göre hazırlanmış bir dava dilekçesi ile yetkili mahkemeye başvurmak gerekmektedir. Bu süreçte, dava harçlarının ödenmesi de unutulmamalıdır. Geriye dönük miras davaları genellikle Asliye Hukuk Mahkemelerinde açılır ve yetkili mahkeme, miras bırakanın yerleşim yeri mahkemesidir.
Zamanaşımı Süreleri
Geriye dönük miras davaları açma hakkı, belirli zamanaşımı süreleri içinde kullanılmalıdır:
Tenkis Davası: Mirasçının saklı payının ihlal edildiğini öğrendiği tarihten itibaren 1 yıl içinde veya mirasın açılma tarihinden itibaren 10 yıl içinde açılmalıdır.
Denkleştirme Davası: Genellikle 10 yıllık zamanaşımı süresi içinde açılabilir.
Ecrimisil Davası: Geriye dönük olarak 5 yıllık zamanaşımı süresi vardır.
Muris Muvazaası Davası: Zamanaşımı süresi yoktur.
Miras Hakkı Zamanaşımına Uğrar mı?
Miras hakkı, mutlak haklar kategorisine girdiği için temelde zamanaşımına uğramaz. Ancak, miras hakkını kullanarak açılan davalarda yasal olarak belirlenmiş zamanaşımı süreleri bulunur. Bu sürelerin sona ermesi durumunda, ilgili dava ile ilgili miras hakkı iddiası artık ileri sürülemeyecek bir duruma gelir.
Geriye Dönük Miras Hakkını Koruma Amaçlı Davalar
Tenkis Davası
Tenkis davası, miras bırakanın sağlığında yaptığı tasarrufların mirasçıların saklı paylarını ihlal etmesi durumunda açılır. Bu dava, mirasçıların geriye dönük miras haklarını koruma amacı taşır.
Denkleştirme Davası
Denkleştirme davası, miras bırakanın sağlığında yaptığı karşılıksız kazandırmaların terekeye iadesini talep etmek için açılır. Bu dava, miras paylarının adil bir şekilde hesaplanmasını sağlar.
Ecrimisil Davası
Ecrimisil davası, miras bırakanın terekesinde bulunan bir taşınmazın, bazı mirasçılar tarafından kullanılması veya kiraya verilmesi durumunda açılır. Bu dava, diğer mirasçıların geriye dönük kira bedeli talep etme hakkını korur.
Muris Muvazaası Davası
Muris muvazaası davası, miras bırakan kişinin diğer mirasçıların mal kaçırmak amacıyla başka mirasçısına satış veya ölünceye kadar bakma akdiyle devrettiği taşınmazlar için söz konusu olur.
Miras Hakkı ve Zamanaşımı Süreleri
Miras hakkı, mirasçıların miras bırakanın ölümünden sonra sahip oldukları bir haktır. Ancak, miras hakkını kullanarak açılan davalarda zamanaşımı süreleri bulunur. Örneğin:
Tenkis Davası: 1 yıl veya 10 yıl.
Denkleştirme Davası: 10 yıl.
Ecrimisil Davası: 5 yıl.
Muris Muvazaası Davası: Zamanaşımı süresi yoktur.
Bu süreler içinde gerekli hukuki adımlar atılmazsa, miras hakkı iddiaları geçersiz hale gelebilir.
Eski Miras Araştırması Nasıl Yapılır?
Eski miras araştırması, miras bırakanın mal varlığını ortaya çıkarmak için yapılan bir süreçtir. Mirasçılar, öncelikle mirasçılık belgesi almalıdır. Bu belge, mirasçının mirasçı olduğunu resmi olarak kanıtlar. Daha sonra, tapu kayıtları, banka hesapları ve taşıt tescilleri gibi resmi kurumlarla iletişime geçilerek miras bırakanın mal varlığı araştırılır. Veya tereke tespit davası açılarak Mahkeme tarafından mirasın tespiti istenir.
Uzman Arabulucu
İnegöl Avukat Doğan Can DOĞAN
Danışma: 0553 343 64 91
Комментарии